زوال گردشگری اصفهان
نیما آتش- شرکت توسعه گردشگری سپاهان، امپراطوری گردشگری اصفهان بود که علاوه بر ارائه خدمات مرتبط با گردشگری در سطح منطقه، اصلیترین مراکز گردشگری اصفهان، ازجمله شهر رویاها، تلهکابین صفه، شهربازی صفه و تلهسیژ ناژوان را مدیریت میکرد. استفاده از فعل ماضی در این گذاره به این خاطر است که امروز قریب به ۱۰ ماه از تعطیلی اجباری همه مراکز گردشگری تحت مدیریت این مجموعه گذشته است و قریب به دوصد نانآور، بیکار ماندهاند. حالا علی معینی، مدیرعامل شرکت توسعه گردشگری سپاهان تا پایان سال با ۲۳ میلیارد تومان زیانانباشتهای دست به گریبان است که روز به روز بر آن افزوده میشود. پاسخ معینی به چشم اندازه کوتاه مدت شرکت اما ناامیدانه و نگرانکننده است
علی معینی میگوید گزارشهای زیان انباشته شرکت را در جلسات مختلفی مطرح کردهاند. این گزارشها مورد تایید شهرداری اصفهان نیز قرارگرفته است. مدیرعامل و اعضای هیات مدیره شرکت توسعه گردشگری سپاهان در طول این ۱۰ ماه مکاتبات بسیاری با شهرداری اصفهان به عنوان سهامدار اصلی این شرکت و استانداری اصفهان به عنوان متولی حمایت از بنگاههای آسیبپذیر انجام دادهاند که تاکنون هیچکدام راه بهجایی نبرده است. معینی به کیک ۷۰ هزار میلیارد تومانی حمایت از شرکتهای آسیبدیده اشاره میکند اما به نظر نمیرسد این شرکت بتواند باوجود ارتباطهای نیمه دولتی خود، سهمی از این وعده رئیس جمهور داشته باشد. حمایت استانداری اصفهان نیز خلاصهشده به ارجاع کارمندان شرکت به اداره کار، رفاه و اموراجتماعی
مراکز گردشگری و زیرمجموعههای این شرکت قریب به ۱۰ ماه تعطیل و نیمه تعطیل بودهاند. شرکتی که در ابتدای شیوع ویروس کرونا، بنا بر صلاحدید مدیران آن، یک ماه پیش از دیگر بنگاهها به صورت پیشدستانه خود را تعطیل اعلام کرده بود، انتظار داشت تابستان را به عنوان پیک اصلی گردشگری درآمد داشته باشد اما تخمینهای نخست کرونا غلط از آب درآمد و هنوز هم به نظر نمیرسد تا عادی شدن شرایط، فاصله کمی باقیمانده باشد. معینی معتقد است قوانین حاکم بر این شرایط، دست و پاگیر و غلط هستند. در ماههای اخیر شرکت توسعه گردشگری تلاش کرده از تسهیلات اداره کار، تعاون و رفاه اجتماعی استفاده کند. تسهیلاتی که قرار بود به بنگاههای آسیبدیده پرداخت شود، حالا شامل حال شرکتی که بهاجبار ستاد کرونا تعطیل بوده، نمیشود. علت از سوی مسئولین اداره کار، استفاده سهماهه بخشی از کارمندان این شرکت از حقوق بیکاری عنوانشده است. این در حالی است که برخی از شرکتهایی که اجباری به تعطیلی نداشته و فقط از تغییرات فضای کسبوکار آسیبدیدهاند، از این تسهیلات استفاده میکنند
معینی که نفسهایش برای بیکاری کارمندانش به شماره افتاده، تاکید میکند این شرکت ۲۰ سال حق بیمه بیکاری پرسنل خود را برای چنین روزی پرداخت کرده و حالا اجحاف مقررات در تنها یک بند از قانونی غیر عقلانی باعث شده شرکت از تسهیلات مورد تایید ستاد کرونا محروم شود. معینی میپرسد اگر این تسهیلات به شرکتهایی که به دستور مستقیم ستاد کرونا تعطیل هستند پرداخت نشود، پس این تسهیلات به چه کسی خواهد رسید؟ استانداری اصفهان از سوی دیگر، در پاسخگویی به این سوال شانه خالی کرده و اعلام می کند که تصمیمگیری و تصمیمسازی در خصوص ارائه این تسهیلات از حوزه اختیارات استان خارج و در ید دولت است. در نهایت قرار بر این شده که اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان، وامی دریافت و با شرایط مشابه در اختیار شرکتهای گردشگری آسیبدیده قرار دهد که این اتفاق نیز بعد از گذشت چند ماه محقق نشده و به نظر، نخواهد شد
قدرت تصمیمگیری برای کاهش هزینهها نداریم
به اعتقاد معینی، مسوولیت ورشکستگی و زیان انباشته این شرکت در این شرایط خاص، بر عهده سهامدار اصلی- شهرداری اصفهان است که به تعبیری ۸۲ درصد و به تعبیر دیگر همه سهام این شرکت را در اختیار دارد. بر اساس اظهارات معینی، شرکت توسعه گردشگری سپاهان، قدرت تصمیمگیری در خصوص کاهش هزینههای جاری خود را ندارد. بهطور طبیعی نخستین راهکار همه شرکتهای گردشگری برای کاهش هزینههای جاری تعدیل نیرو بوده اما علی معینی تاکید میکند نه شخص او، نه هيات مدیره و نه حتی شهرداری و شورای شهر اصفهان، تصمیمی برای تعدیل نداشته و همه تلاش خود را به کار بستهاند که احدی از نیروی انسانی خود را از دست ندهند. این در حالی است که از اسفندماه گذشته بارها اخباری را مبنی بر تعدیل نیرو در اکثر شرکتهای بزرگ گردشگری در ایران و جهانی شنیدهایم. معینی میگوید گرچه شورای شهر اصفهان تمامقد از شرکت توسعه و دیگر شرکتهای تحت مالکیت شهرداری اصفهان حمایت کردند، اما شرکت توسعه گردشگری سپاهان تنها بار روی دوش شهرداری اصفهان نیست. مبتنی بر اظهارات علی معینی، در آخرین جلسه مدیران شرکت توسعه گردشگری با شهردار اصفهان و معاون امور مالی ایشان، تصمیماتی اخذشده که میتواند ۲۳ میلیارد تومان زیان انباشته این شرکت را به روشهای گوناگون جبران کندهیچکس حالی از کسبوکارهای آسیبدیده نمیپرسد
معینی همچنان نسبت به استانداری اصفهان، سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری، اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و ستاد کرونا انتقاد می کند و معتقد است هیچ کدام از این نهادها، در جایگاه خود نه تنها حالی از کسبوکارهای آسیبدیده در اثر این همهگیری نمیپرسند، بلکه برنامه و راهکارهایی نیز برای این کسبوکارها ارائه نمیکنند. این سوال وجود دارد که شرکت توسعه باوجود همه ارتباطاتی که داشته و تلاشهایی که از طریق هویت حقوقی خود انجام داده، موفق به حل مشکلات خود نشده است، پس کسبوکارهای کوچکتر چگونه میتوانستند در این روزهای سخت دوام داشته باشند بارها به سوی میراث فرهنگی دست همکاری دراز کردیم
مدیر عامل شرکت توسعه گردشگری سپاهان میگوید در خلال ۳ سال مدیریت در این شرکت، بارها دست همکاری و دوستی بهسوی اداره میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری دراز کردیم تا باوجود همه محدودیتها هر کمکی از دستمان برمیآید برای گردشگری ایران و اصفهان انجام دهیم؛ اما نه تنها این سازمان توان همکاری با بخش خصوصی را ندارد، بلکه همه درخواستهای شرکت توسعه گردشگری و بسیاری دیگر از شرکتهای فعال در اتمسفر گردشگری اصفهان را مسکوت و غیر فعال کردهاند. علی معینی تاکید میکند که در طی یک سال اخیر، نه تنها کمکی از سوی دولت انجامنشده، بلکه تعرفههای برق مجموعههای تحت مدیریت شرکت توسعه گردشگری چندین برابر شده است. اینطور به نظر میرسد که با این تغییرات تعرفه، درآمد مجموعهها از هزینههای برق آنها کمتر شده باشد و عملاً فعالیت در صنعت تفریح و گردشگری غیر ممکن شدمتولیان گردشگری، سنگِ راهمان هستند
معینی تاکید میکند که در طول ۳ سال مدیریت بر شرکت توسعه گردشگری، هرگز از سوی سازمانها و نهادهای متولی حمایت از گردشگری، نه تنها حمایت و کمکی ندیده، بلکه این نهادها از جمله اداره کل میراث فرهنگی، سنگ راه شرکتهای فعال در زمینه گردشگری نیز بودهاند. مدیرعامل شرکت توسعه گردشگری میگوید بارها درخواستهایی برای بهبود گردشگری اصفهان داشتهایم که از جانب اداره کل میراث فرهنگی فقط گفتهشده انجام ندهید. هیچکس در این استان برای حل کردن مشکلات گردشگری وجود نداردمدیرعامل شرکت توسعه گردشگری سپاهان به خط دو تلهکابین صفه اشارهکرده و میگوید این گره سالها پیش توسط افراد دیگری ایجادشده و امروز بااینکه دهها پیشنهاد از جانب ما به اداره کل میراث فرهنگی ارجاع شده، اجازه باز کردن این گره را به شرکت نمیدهند. معینی میگوید نه اجازه میدهند مسیر خط دو تلهکابین را تغییر دهیم، نه اجازه میدهند آن را فعال کنیم. وی تاکید میکند که شهرداری اصفهان حتی حاضر است تجهیزات خط دو تلهکابین را جمعآوری کرده و بخشهایی که از شاهدژ آسیبدیده است، مرمت کند، اما حتی اجازه این کار را نیز به شرکت توسعه ندادهاند. معینی معتقد است که متاسفانه برخی از مدیران استانی منفعل باقیماندهاند تا دورههای مدیریتیشان به پایان رسیده و بیسر و صدا خداحافظی کنند و به همین دلیل حالوروز گردشگری اصفهان خوب نیست امروز وقت سرمایهگذاری استمعینی در پاسخ به سوالی درباره افق گردشگری اصفهان، آینده گردشگری اصفهان را ناامیدانه و تلخ توصیف میکند؛ اما با این حال باور دارد باید زمانی که دیگران به فکر گردشگری نیستند و در آن سرمایهگذاری نمیکنند، زیرساختهای لازم را برای آیندهای که میتواند بهتر از امروز باشد مهیا کنیم. به اعتقاد مدیرعامل شرکت توسعه گردشگری سپاهان، جامعه امروز باوجود محدودیتهای کرونا، تشنه تفریح و آسایش است. به باور وی اگر افراد جامعه امروز تفریحی نیز میکنند، با ترس تفریح میکنند، بر همین اساس سرمایهگذاری در این حوزه از پولسازترین حوزههای آتی خواهد بود. به همین دلیل کشورهای توسعهیافته سرمایهگذاری بر روی زیرساختهای گردشگری خود را نه تنها متوقف نکرده، بلکه سرعت دادهاندبه گفته معینی هیچ سرمایهگذاری، هیچ درخواستی از هیچ نهادی در ایران ندارد. تنها خواسته سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی اصفهان این است که مسیر برای فعالیت آنها هموار شود. موانع قانونی را باید مدیران بر طرف کنند. به همین دلیل مدیر عامل شرکت توسعه گردشگری سپاهان باور دارد تا زمانی که شعار گردشگری بدهیم ولی مسیر دیگری را میرویم، اتفاق خوبی رخ نخواهد داد